Bohater został ukazany za pomocą środków, które wyraźnie wpływają na wyobraźnię osoby czytającej oraz na jej uczucia. Przykładem takich zabiegów są cytaty z np. początkowej mowy narratorskiej o Janku: „wątłe to, słabe”. W dziele Sienkiewicza występują także epitety oraz porównania, a dzięki nim zobrazowana została sylwetka chłopca, np. „chuderlawe ciało”.
Przy użyciu bogatego zasobu słownictwa, zwłaszcza dużej liczby przymiotników, czasowników i przysłówków zostały wspaniale ukazane odczucia słuchowe, muzyczne, np. „Organy zaśpiewają słodkim głosem…”.
Znaczną rolę, w życiu młodego człowieka, odegrała przyroda, która zawsze była mu bliska i mile doń nastawiona. To w niej wielokrotnie słyszał muzykę. Podczas próby dotknięcia skrzypiec tylko natura okazała się jego towarzyszką, która z jednej strony dobrze go rozumiała, z drugiej – swoją ciszą dawała znać o niepewnej sytuacji.
W książce spostrzec też można dramatyczne i kontrastowe momenty ukazujące doświadczenia chłopaka. To w tych miejscach pojawia się połączenie różnych jakości tragizmu i liryzmu. Przykłady znaleźć można, gdy narrator mówi o słuchaniu przez Janka melodyjki wiatru, przez co karbowy „odpasawszy rzemyka, dał mu dobrą pamiątkę”. Inny przykład stanowi śmierć bohatera przez brutalnego pomocnika sądu i ostatnia myśl grajka o ukochanych skrzypcach, zastanawianie się, czy Bóg mu takie podaruje w niebie.
Nie tylko pisarz miał wprawę w tworzeniu piękna, o czym najlepiej świadczy treść jego dzieła mówiąca o kimś, dla którego sztuka była tym, co dla Sienkiewicza proza.