- Dzieło to jest klasyczną nowelą, opierającą się na jednym wątku – dotyczącym Janka Muzykanta. Jest on kierowany zgodnie z zasadami chronologicznej sekwencji wydarzeń:
- narodziny Jasia,
- wyjątkowe zamiłowanie szkraba do muzyki,
- podziwianie przez chłopczyka wspaniałych skrzypiec,
- Janek złapany na włamaniu,
- wyrostek przed sądem,
- okrutna kara przyczyną końca młodego życia.
- Skupienie uwagi na motywie skrzypiec.
- Wydzielenie pointy z reszty treści.
Utwór ten ma charakter biograficzny. Składają się na niego trzy części.
Pierwszą jest eliptyczna, w której to narrator jedynie ukazuje poniektóre fragmenty tyczące się tytułowej postaci, przez co jest to opowieść o dziesięciu latach dziecka w otaczającym go środowisku, które nie umie zrozumieć feblika na punkcie muzyki.
Druga część, niby osobna mininowela, pokazuje wyprawę Jasia po skrzypce, która się odbyła pod osłoną nocy, oraz jej pokłosie. Napięcie w niej z namysłem rośnie, a gdy dochodzi do punktu kulminacyjnego, okazuje się, iż chłopiec jest w tarapatach. Od tego czasu nie jest już tak ciekawie dla bohatera noweli, albowiem sąd wymierza mu karę, która doprowadza do jego śmierci.
Trzecia i zarazem ostatnia część to kontrast między ubogą wsią nierozumiejącą sztuki a państwem z dworu, którzy powrócili z Italii zachwyceni utalentowanymi Włochami. Polscy małżonkowie cudze chwalili, a swojego nie znali, gdyż to właśnie obok nich rozegrał się cały dramat młodego artysty. Ten ułomek treści przybiera wyjątkowej wymowy, mówi o beznadziejnej sytuacji polskich uzdolnionych dzieci, toteż nie jest potrzebny komentarz narratora, autora.