Przydatna znajomość znaczenia wyrazów zawartych w „A… B… C…” Elizy Orzeszkowej

landratura (z niem.) oznacza starostwo, urząd powiatowy. Cytat: „Gotować obiady, naprawiać jego bieliznę, wieczorami czytywać mu książki rozrywające po pracy biurowej w landraturze?”.

kancelista to niższy urzędnik kancelaryjny. Cytat: „Nie spał już, usłyszał ciche zapytanie siostry i, jeszcze niewyspany po ciężkiej pracy, biedny kancelista landratury leniwie wyciągając się na kanapce wydobył z gardła wzajemne, nieokreślone, gapiowato brzmiące pytanie: – Ha?”.

bona to domowa wychowawczyni dzieci. Cytat: „Niedawno powzięła już była zamiar wyjechania gdziekolwiek na początkową nauczycielkę, bonę, zarządzającą wiejskim jakim domem…”.

mularz to dzisiejszy murarz, kamieniarz. Cytat: „Jest jeszcze w perspektywie dziewczynka tego mularza, który im w tym roku piec naprawiał i córkę z sobą czasem przyprowadzał…”.

spencer to krótka kurtka. Cytat: „Chłopiec zakreśliwszy całą stronicę brał papier w obie ręce, szerokie plecy w płóciennym spencerze garbił nad stołem i głośno, z tryumfem, z prawdziwą rozkoszą odczytywał swoje pisanie”.

prowizja to w tym przypadku produkty żywnościowe; żywność. Cytat: „Dlatego codziennie, raz albo i dwa razy na dzień po prowizję i różne inne sprawunki wychodziła do miasta”.

mantyla to krótka pelerynka, narzutka. Cytat: „Otyła i siwa Rożnowska w staroświeckiej mantyli i z płaskim, czerwonym kwiatem na kapeluszu, chustką ocierając spoconą, wielką, dobroduszną twarz, po kilkakroć powtarzała wyznanie, że ona to głównie wszystkiemu jest winna”.

corpus delicti (łac.) to dowód przestępstwa. Cytat: „Przyjaciółka właścicielki magla, posiadaczka dwóch domków, malutka, sucha kobiecina, błyszcząca w tym zgromadzeniu kaszmirową suknią i eleganckimi manierami, przyciszonym głosem, ale z przymilającym się uśmiechem oświadczyła, że książki, które jako corpus delicti leżały przed sądem, istotnie kupiła i darowała Lipskiej…”.

septima, seksta (z łac.) to nazwy początkowych klas w szkole pruskiej. Septima oznacza siódmą klasę, a seksta – szóstą. Cytat: „…istotnie kupiła i darowała Lipskiej, która jej syna do septimy przygotowała tak dobrze, że teraz, gdyby nie był jeszcze zbyt małym, przyjęto by go może i do seksty”.

sztraf (z niem.) to kara pieniężna. Cytat: „Ale jakże będzie? Sztraf czy więzienie? Jutro rano sam przyjdę do was. Ale zapłaćcie lepiej…”.

sklep oznacza tutaj tyle, co piwnica. Cytat: „W spiżarce przy kuchni jest trochę masła, kaszy i mąki, a w sklepie kartofli i warzywa sporo… dobrze zrobisz, oddając to wszystko Rożnowskiej, jeżeli u niej jadać będziesz”.