Nie ulega wątpliwości, że pozytywizm polski umieszczamy między rokiem 1864 a 1890. Przyjmuje się, że 1864 rok to ostateczne rozstanie z romantyzmem. Powinno się też pamiętać, iż w tym roku upadło powstanie styczniowe, uwłaszczono chłopów na obszarach zaboru rosyjskiego. Te wydarzenia przyczyniły się do powstania zupełnie odmiennej epoki w naszym kraju.
Styczniowa klęska nie była pierwszym polskim zrywem o niepodległość, nieudaną próbą odzyskania suwerenności, toteż zniechęcenie ludzi do romantycznego podejścia do walki nikogo już nie zadziwiało. Szczególnie młódź poszukiwała w pozytywizmie nieznanych przedtem metod. Swoją drogą gardłowała, siała się warstwa inteligencji wykorzystująca swoje wychowanie, wykształcenie.
Rok 1890 to świt Młodej Polski. Właśnie podczas tegoż zaczątku debiutował Tetmajer, Staff i inni. Wtedy jeszcze pozytywizm istniał, acz coraz mocniej stawał się zdominowany przez młodopolskich.
Przedział ponad dwudziestu lat nie jest dokładny, ale można go podzielić na pewne etapy.
-
O tych fazach w Polsce można przeczytać tutaj → Schemat czasu panowania pozytywistów i pozytywizmu w Polsce
-
O pozytywizmie i granicach czasowych w Europie można przeczytać tutaj → Pozytywizm i granice czasowe epoki w Europie