Wszyscy coś czujemy za sprawą tego, co nas spotyka w naszym życiu. Znamy całą gamę odczuć: szczęście, radość, zadowolenie, obojętność, niepewność, skutek, płacz, rozpacz. Znamy smak tak satysfakcji, jak wstydu.
Przeżycia wewnętrzne bohaterów literackich poznajemy za sprawą narracji z samych ich wypowiedzi czy monologów wewnętrznych. Opis ukazuje sposób reagowania na dane sytuacje jego autora. Czasami opisujący ukazuje przeżycia bohatera, w którego się wciela.
Przystępując do opisu przeżyć wewnętrznych, należy zgromadzić pewne słownictwo, w czym pomoże tekst utworu, zachowania postaci i jej wypowiedzi, a nawet narracja odautorska.
Nazywanie uczuć nie należy do łatwych zadań. Umiejętność ta jest sztuką, którą warto się nauczyć. W opisywaniu przeżyć pomóc mogą porównania.
Słownik – Niezbędnik:
Słownictwo do opisu przeżyć wewnętrznych
Przeżycia wewnętrzne – uczucia:
zmącone szczęście[] spocić się jak mysz kościelna[] z przejęcia zapomnieć swojego nazwiska[] obleciał mnie blady strach[] nogi ugięły się pode mną[] coś ścisnęło mnie za gardło[] poczuć jak zwilgotniały oczy[] stracić panowanie nad sobą[] spuścić głowę[] czuć szczerą radość[] odczuwać smutek nieznośny[] walczyć z bólem dotkliwym[] być bezsilnym wobec miłości głębokiej[] poczuć paniczny strach[] wyrzucić z siebie złość tajoną[] najeść się wstydu[] czuć wobec kogoś litość szczerą.
Przeżycia wewnętrzne widoczne poprzez wygląd zewnętrzny:
rozpromieniona twarz[] blada twarz z przerażenia[] wybuchnął płaczem[] poczerwieniał ze wstydu[] poczerwieniał ze złości[] oczy zalane łzami[] grymas na twarzy[] twarzyczka w rumieńcach.
Ćwiczenia:
-
Podaj inne określniki wyrazów: złość, smutek, lęk.
-
Dokończ zdania własnymi opisami przeżyć:
-
Kiedy myślę o naturze, …………….. .
-
Stojąc na dywaniku u dyrektora, …………….. .
-
Idąc do dentysty, …………….. .
-
-
Zmień zdania tak, by zawierały czynnik postawy uczuciowej piszącego:
-
Za tydzień będzie klasówka.
-
Pierwszy raz widziałem morze.
-
Niewłaściwie wykonałem pracę.
-