Ballady i romanse to cykl utworów poetyckich stworzonych przez polskiego wieszcza w latach 1819-1821. Wydano go w 1822 roku w tomie I Poezji. Najpierw umieszczono wiersz „Pierwiosnek” oraz balladę „Romantyczność”, którą uznano za uzewnętrznienie polskiej epoki romantycznej. Stąd też za początek romantyzmu na polskim obszarze uważa się datę wydania mickiewiczowskiego zbioru dzieł.