Wydarzenia mające miejsce w noweli H. Sienkiewicza pt. „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” rozgrywają się w XIX wieku, a dokładniej w latach 70., w czasach dużego nasilenia działań Niemiec mających na celu zgermanizowanie polskich szkół. Miejscem akcji jest miasto, które obecnie leży w województwie wielkopolskim, a dokładniej mowa o jednym z poznańskich domów.
Budynek ten zamieszkuje pan Wawrzynkiewicz – polski nauczyciel oraz jego podopieczny 0 Michaś. Innym miejscem opisywanych zdarzeń w sienkiewiczowskim dziele jest szkoła gimnazjalna w Poznaniu.
Natomiast mać chłopaka wespół z siostrzyczką Michała – Lolą zamieszkują rodzinny majątek, czyli żyją w Zalesinie.