Patriotą był obywatel, który żył zgodnie z prawem polskim i spełniał swoje powinności wobec ojczyzny. Polska była dlań istotniejsza niż jego własne dobro. Nie żałował więc swoich starań dla rodaków i polepszenia bytu dla ogółu. Zawsze stawał w obronie kraju. Do takiego ideału krajana nawiązywali: Piotr Skarga, A. Frycz Modrzewski czy J. Kochanowski.
Ziemianin zaś miał osiąść na wsi i zapewnić sobie wygodę nie zajmując się sprawami wojennymi. Taki tryb egzystencji mógł zapewnić człowiekowi radość, powodzenie i życie zgodne z przyrodą. Takiego ziemianina cechował umiar, poczciwość, gospodarność. Nie obawiał się ani jesieni życia, ani śmierci. To właśnie ten wzorzec ziemianina ukazał Mikołaj Rej, J. Kochanowski oraz Szymon Szymonowic.
Dworzanin to osoba wykształcona, erudyta szanujący swoje szlachectwo i dbający o swoje obycie i mistrzowską mowę. Cechowała go towarzyskość i wesołość. Potrafił on korzystać z dóbr kultury i dbał o maniery wobec kobiet. Ideał ten propagował B. Castiglione w swoim dziele „Dworzanin”, a wzór ten przejął Łukasz Górnicki, stosując wykwintną polszczyznę.