„Kordian” to praca znanego skryby, która miała ukazać dzieje walczącego o niepodległość pokolenia. Można więc uznać ją za głos poety w dyspucie na emigracji po porażce powstańców. Czy jednak sam autor nie powołał do życia swoje dzieło, by w tej formie dokonać rozliczenia z własnymi życiowymi osiągnięciami?
W pierwszym akcie główna postać ma zaledwie 15 lat, a już brak jej motywacji, by dalej żyć. Nieszczęsne uczucie do kobiety również nie dodaje Kordianowi sił. To właśnie przyczynia się do myśli samobójczych.
W drugim akcie ukazane są rozdziały dojrzewania bohatera. To w niej ujawnia się jego świadomość dotycząca wartości, którymi kieruje się świat ludzki. Z końcem aktu Kordian postanawia oddać swoje życie w imię miłości do swojego kraju. Jednakże prawdziwy tragizm Kordiana, to nie kara, która go czeka, ale nieustanna walka z własnymi słabościami. Słabostki te w najważniejszych chwilach dają o sobie znać.
W „Kordianie” rozpoznajemy pewne motywy autobiograficzne. Nie mowa tutaj jedynie o nieszczęśliwej miłości, ale także samotności czy tułaczce. Tym oto sposobem pisarz zamierzał przezwyciężyć pewne kompleksy wszelkich literatów Wielkiej Emigracji zrodzone przez brak ich uczestnictwa w czynie, czyli listopadowym zrywie. Sam Słowacki w 1848 roku wziął udział w Poznaniu w walce z zaborcą Polski i najprawdopodobniej to przyczyniło się do tego, iż dzieło „Kordian” jest inne, niż uprzednio sobie ustalił.